ကေလး အလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပမႈ ေအာင္ျမင္

မႏၲေလး Ve Ve အခ်ိဳရည္ စက္ရံုမွ ဆႏၵျပ ကေလးအလုပ္သမားမ်ား (ဓာတ္ပံု – မန္းသားေလး/ ဧရာဝတီ)

မႏၱေလးစက္မႈဇုန္ရွိVe Ve အခ်ိဳရည္ စက္ရုံတြင္အလုပ္လုပ္ေနေသာကေလးအလုပ္သမားမ်ား အပါအဝင္ အလုပ္သမား ၁၀၀ ေက်ာ္သည္ လုပ္ခ လစာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အျပည့္အ၀ မရရွိသည့္အတြက္ယမန္ေန႔က ထုိင္ သပိတ္ေမွာက္ၿပီး ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။

ယင္းစက္ရံုတြင္ အေျခခံ လုပ္ခလစာကိုက်ပ္ ၁ ေသာင္းခြဲခန္႔သာေပးၿပီး ဒဏ္ေၾကးႏွင့္ လစဥ္ ျဖတ္ေတာက္ေၾကးမ်ားျပင္းထန္ သည့္အတြက္ အခ်က္ ၁၃ ခ်က္ကို ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိၾကျခင္းျဖစ္သည္။

VeVe အခ်ိဳရည္ စက္ရုံတြင္အသက္၁၂ ႏွစ္မွအသက္၁၈ ႏွစ္အတြင္းအသက္မျပည့္ေသးသည့္ကေလးအလုပ္သမား ၃၀ ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။ယင္း ကေလး အလုပ္သမား မ်ားသည္စား၀တ္ေနေရးအဆင္မေျပသည့္အတြက္ေက်ာင္းမွထြက္ကာ အလုပ္ဝင္ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။က်န္ ဆႏၵျပအလုပ္သမားမ်ားမွာ အသက္ ၂၀ ဝန္းက်င္ခန္႔သာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

‘‘၁၁ ႏွစ္သာသာ အရြယ္ကေလးေတြနဲ႔ေတြ႕ဆုံၿပီးစကားေျပာရတယ္။အဲဒီကေလးေတြကထုပ္ပိုးမႈေတြလုပ္ရတယ္လုိ႔သိရတယ္။ အလုပ္ ပိတ္ရက္လည္းလုံး၀မရွိဘူး။ပုိက္ဆံရွင္းတဲ့ အခါမွာလည္းျဖတ္ေတာက္တာေတြမ်ားတယ္လုိ႔ေျပာတယ္။ အလုပ္သမား ၀န္ႀကီးဌာနကသတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းရသင့္ရထုိက္တဲ့အခြင့္ေရးေတြကိုသူတို႔တေတြရသင့္တယ္လုိ႔က်ေနာ္ ျမင္တယ္”ဟုMTC ကုန္ေစ်းႏႈန္း က်ဆင္းေရးအင္အားစုမႏၱေလး တာ၀န္ခံကိုေစာလွေအာင္ကေျပာသည္။

ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕ (ILO) ၏ အဆိုအရ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ အရြယ္ အလုပ္လုပ္လွ်င္ ကေလး အလုပ္သမား အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး မိဘ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ရွိလွ်င္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ယမန္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္မူ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလုပ္သမား ဝန္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္၏ ေျပာၾကားခ်က္ကို ကိုးကားကာ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလး အလုပ္သမားမ်ားကို တေန႔ ၄ နာရီထက္ ပို၍ အလုပ္မခိုင္းသင့္ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။

အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနကစက္ရုံ၀န္ထမ္းမ်ားကိုအေျခခံ လစာက်ပ္၅၆၇၀၀ ဟုသတ္မွတ္ ေပးထားေသာ္လည္းVe Ve အခ်ိဳရည္ စက္ရုံတြင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသည့္အလုပ္သမားမ်ားမွာလစာက်ပ္အျပင္ အခ်ိန္ပိုေၾကးႏွင့္ ေပါင္းမွ တလ က်ပ္ ၅၀၀၀၀ ခန္႔သာ ရရွိၾကသည္။

ရက္မွန္ေၾကး၁၃၀၀၀သတ္မွတ္ေပးထား ေသာ္လည္းတလအတြင္းတနဂၤေႏြ တရက္ပ်က္လွ်င္က်ပ္ ၈၀၀၀ ျဖတ္ေတာက္ေၾကာင္း၊ၾကားရက္ တရက္ပ်က္လွ်င္ တျပားမွ မရရွိေတာ့ေၾကာင္း ဆႏၵျပ အလုပ္သမားမ်ားကေျပာသည္။

အဆိုပါစက္ရုံရွိအလုပ္သမား မ်ားသည္တရက္လွ်င္၁၂ နာရီအလုပ္လုပ္ရၿပီးတနဂၤေႏြေန႔တိုင္း၂၄ နာရီအလုပ္လုပ္ ၾကရေၾကာင္း၊အခ်ိန္ပို ဆင္းရသည့္တြက္တျခားခံစားခြင့္မရွိဘဲတလလွ်င္အခ်ိန္ပုိေၾကးက်ပ္ငါးေထာင္ခန္႔ပင္မရေၾကာင္း ဆႏၵျပသည့္အလုပ္သမားမ်ားထံမွသိရသည္။

‘‘အခ်ဳိရည္ဗူးေတြတညလုံးကားေပၚတင္ေပးရတယ္။အခ်ိဳရည္ပါကင္ေတြ ငါးဆင့္တန္း ငါးဆင့္တန္းကား တင္ေပးရတာ။ ဒီစက္ရုံမွာက ကေလးေတြပဲရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လူႀကီးေတြေတာင္ မနည္းသယ္ရတာ။သူတုိ႔က ကေလးေတြဆုိေတာ့ပိုဆုိးတာေပါ့” ဟုယင္းစက္ရုံရွိ ထုပ္ပိုးက႑တြင္လုပ္ကိုင္ေနသည့္အသက္ ၂၀ အရြယ္အလုပ္သမား တဦးကေျပာသည္။

စက္ရုံတြင္အခ်ိဳရည္ဗူးမ်ားကိုထုပ္ပိုးရင္း မေတာ္တဆ အခ်ိဳရည္တဗူး ေပါက္သြားပါကက်ပ္ ၅ ေထာင္ဒဏ္ရုိက္ ေၾကာင္းလည္း၀န္ထမ္းမ်ားက ဆုိသည္။

‘‘ၿပီးခဲ့တဲ့ အာဇာနည္ေန႔ကလည္းအလုပ္ကိုပိတ္မေပးဘူး။သႀကၤန္ရက္ေတြ ဆုိလည္း ၂ ရက္ပဲအလုပ္ပိတ္ေပးတယ္။အဲဒီ အတြက္လည္းပိုက္ဆံပိုရတာေတြမရိွဘူး။အလုပ္ဆင္းတဲ့ အခါမွာလည္းေန႔ေရာ၊ညေရာဆင္းေပးရတာပါ”ဟုအသက္ ၁၈ ႏွစ္ အရြယ္ရွိမေဆြေဆြ၀င္းကေျပာသည္။

Ve Ve အခ်ိဳရည္စက္ရုံမွအလုပ္သမားတာ၀န္ခံက အလုပ္သမား ကေလးမ်ားကိုရိုင္းျပစြာဆဲဆုိ၍အုပ္ခ်ဳပ္ေၾကာင္း၊ ထမင္းကိုလည္းအခ်ိန္မွန္မစားရဘဲအလုပ္လုပ္ၾကရေၾကာင္းသိရသည္။

ယမန္ေန႔က အလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ၿမိဳ႕နယ္အလုပ္သမားဦးစီးဌာန၊အလုပ္ရွင္ႏွင့္အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္၁၀ ဦးတို႔ ညႇိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ရာေတာင္းဆိုမႈ အားလံုးရရွိခဲ့သည္။

‘‘က်ေနာ္တို႔ မနက္၇ နာရီကဆႏၵစျပတာညေန၄ နာရီခြဲမွာအားလုံး အဆင္ေျပသြားပါတယ္။က်ေနာ္တို႔ေတာင္းဆုိဆႏၵျပတဲ့ အခ်က္ေတြကိုအလုပ္ရွင္ကအားလုံးလုိက္ေလ်ာေပးတယ္။ အခုဆုိအခ်ိန္ျပည့္အလုပ္လုပ္စရာ မလိုေတာ့ပါဘူး”ဟုဆႏၵျပအလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ကိုေဇယ်ာဦးကေျပာသည္။

ေတာင္းဆိုသည့္ အခ်က္ ၁၃ ခ်က္တြင္ပါရွိေသာ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းအတိုင္း တရက္ ၈ နာရီသာ အလုပ္ဆင္းေရး၊ အေျခခံ လုပ္ခလစာ အျပည့္အဝရရွိေရး၊ အလုပ္သမားမ်ားအား က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေရး စသည့္အခ်က္မ်ား အပါအဝင္ အခ်က္အားလံုး ရရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခ်ိန္ပိုေၾကး အပါအဝင္ တလ က်ပ္ ၁ သိန္းခန္႔ လစာ ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕ျပည္ႀကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္စက္မႈဇုန္တြင္စက္ရုံ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိသည့္အနက္အလုပ္သမား ဆႏၵျပသည့္စက္ရုံ ၄ ရုံရွိၿပီျဖစ္သည္။ယင္းစက္ရုံမ်ားမွာေအာင္စိန္ ခ်ည္မွ်င္ႏွင့္ အထည္စက္ရုံ၊ေနတံဆိပ္ဓာတ္ခဲစက္ရုံ၊ရသာေကာင္း ခ်ိဳခ်ဥ္စက္ရုံႏွင့္VeVe အခ်ိဳရည္ စက္ရုံတုိ႔ျဖစ္သည္။(ဧရာ၀တီ)